Tomek i Przyjaciele
Tomek i Przyjaciele (ang.Thomas the Tank Engine and Friends, Thomas and Friends) - jest serialem animowanym, który powstał na podstawie serii książek pod tytułem Railway Series, napisanych przez Wilberta Awdry. Pomysłodawcą powstania serii telewizyjnej jest Britt Allcroft. Seria telewizyjna doczekała się osiemnastu serii i dziewięciu filmów pełnometrażowych. Niebieska lokomotywa obecnie należy do firmy HiT Entertainment, która przejęła udziały firmy Gullane Entertainment w 2003 roku. W kwietniu 2008 roku produkcja serialu przeniosła swoja siedzibę do Kanady. W serii dwunastej niektóre elementy serialu takie jak twarze lokomotyw, ludzie i zwierzęta były już wykonane za pomocą CGI. W niektórych scenach wciąż były jednak używane plastikowe twarze lokomotyw. Seria trzynasta, wyemitowana po raz pierwszy w 2010 roku, była pierwszą serią wykonaną w pełni za pomocą CGI.
Opis Serialu
Serial opowiada o lokomotywach, które mieszkają i pracują na Wyspie Sodor. Jego głównym bohaterem jest mała niebieska lokomotywa o imieniu Tomek, która ma sześć małych kół, mały komin, mały kocioł i małą kabinę. W serialu lokomotywy pracują na dwóch kolejach. Na kolei North Western Railway pracują lokomotywy o standardowym rozstawie osi, a na kolei Skarloey Railway pracują lokomotywy wąskotorowe. Pracą na pierwszej kolei kieruje Tobiasz Szyneczka, który jest nazywany przez lokomotywy grubym zawiadowcą, a na drugiej pracą kieruje Pan Patyczek, nazywany chudym zawiadowcą. Od serii drugiej jednym z wątków serialu jest rywalizacja pomiędzy lokomotywami parowymi i spalinowymi.
Historia Serialu
Britt Allcroft, czyli pomysłodawca powstania serii telewizyjnej zorganizowała ekipę produkcyjną, w skład której wchodzili David Mitton jako reżyser, Ringo Starr jako narrator oraz Mike O'Donnell i Junior Campbell jako kompozytorzy tematów muzycznych. Pierwsza seria miała premierę w Wielkiej Brytanii w 1984 roku, a seria druga dwa lata póżniej, czyli w 1986 roku. Gdy dwie serie odniosły sukces, Britt Allcroft postanwiła sprawić by serial został wyemitowany w Stanach Zjednoczonych.
Trzecia seria serialu miała premierę w 1991 roku. Pojawiły się w niej pewne zmiany. W przeciwieństwie do poprzednich serii, nie wszystkie jej odcinki opierały się na Railway Series. Scenariusze kilku odcinków zostały już napisane przez niezależnych scenarzystów, czym Wilbert Awdry był oburzony. W 1995 roku premierę miała seria czwarta. Seria ta z wyjątkiem odcinka Rudik Ratownik w całości opierała się na Railway Series. Zadebiutowały w niej lokomotywy wąskotorowe z kolei Skarloey Railway. Po śmierci Wilberta Awdry w 1997 roku Britt Allcroft i David Mitton postanowili, że serial już nigdy nie będzie opierał się na opowiadaniach wielebnego. W 1998 roku premierę miała piąta seria serialu. Żaden z jej odcinków nie opierał się na Railway Series.
W 2000 roku premierę miał pierwszy film pełnometrażowy serialu pod tytułem Tomek i Magiczna Kolejka. Film jednak nie przyniósł dużych zysków, a Britt Allcroft zmuszona została do sprzedania swojej firmy. Firma Gullane Entertainment przejęła jej udziały. W 2002 roku premierę miała szósta seria serialu, a rok póżniej w 2003 roku seria siódma. W tym czasie udziały firmy Gullane Entertainment przejęła firma HiT Entertainment. Wtedy w serialu zaszły wielkie zmiany. Jego odcinki stały się bardziej edukacyjne. Seria ósma serialu miała premierę w 2004 roku, seria dziewiąta w 2005 roku, dziesiąta w 2006 roku i jedenasta w 2007 roku. W tym czasie powstały również dwa filmy pełnometrażowe pod tytułem Jak Lokomotywy Uratowały Lotnisko i Wielkie Odkrycie.
W 2008 roku miał miejsce najbardziej rewolucyjny krok w historii serialu. Postanowiono, że od teraz serial będzie produkowany przy pomocy techniki komputerowej CGI. Padła również decyzja, że od tej chwili serial będzie produkowany przez studio Nitrogen Studios w Kanadzie. W serii dwunastej, której premiera miała miejsce w 2008 roku ludzie, zwierzęta oraz twarze lokomotyw byli już wykonani za pomocą techniki komputerowej. Pierwszą produkcją serialu korzystającą wyłącznie z techniki CGI był film pełnometrażowy Bohater Torów z 2009 roku, którego reżyserem był Greg Tiernan. To była również pierwsza produkcja od filmu Tomek i Magiczna Kolejka, w której każda postać mówiła głosem innego aktora.
W 2010 roku premierę miały serie trzynasta i czternasta oraz film Przygoda na Wyspie Mgieł. Na początku 2011 roku premierę miała seria piętnasta, a na jesień tego samego roku nastąpiła premiera kolejnego filmu pod tytułem Dzień Diesli. W pażdzierniku 2011 roku firma HiT Entertainment została zakupiona przez firmę Mattel.
W lutym 2012 roku w Wielkiej Brytanii premierę miała seria szesnasta serialu. Była to ostatnia seria, która została wyprodukowana przez studio Nitrogen Studios i ostatnia seria, której główną scenarzystką była Sharon Miller. Jesienią tego samego roku premierę miał film Tajemnica Niebieskiej Góry. Od 2013 roku głównym scenarzystą serialu jest Andrew Brenner, reżyserami David Baas i Rob Silvestri, producentem Kallan Kagan i Brian Lynch, a produkcją serialu zajmuje się studio Arc Productions. Wiosną 2013 roku premierę miała seria siedemnasta i kolejny film pełnometrażowy pod tytułem Tajemnica Zaginionej Korony.
Latem 2014 roku miała miejsce premiera serii osiemnastej, a jesienią filmu Opowieść o Odwadze.
Serie
- Seria 1 (1984)
- Seria 2 (1986)
- Seria 3 (1991-1992)
- Seria 4 (1994-1995)
- Seria 5 (1998)
- Seria 6 (2002)
- Seria 7 (2003)
- Seria 8 (2004)
- Seria 9 (2005)
- Seria 10 (2006)
- Seria 11 (2007)
- Seria 12 (2008)
- Seria 13 (2009)
- Seria 14 (2010)
- Seria 15 (2011)
- Seria 16 (2012)
- Seria 17 (2013-2014)
- Seria 18 (2014-2015)
- Seria 19 (2015)
- Seria 20 (2016)
Filmy Pełnometrażowe i Miniserie
- Tomek i Magiczna Kolejka (2000)
- Jak Lokomotywy Uratowały Lotnisko (2005)
- Jacek i Firma Budowlana (2007)
- Wielkie Odkrycie (2008)
- Bohater Torów (2009)
- Przygoda na Wyspie Mgieł (2010)
- Dzień Diesli (2011)
- Tajemnica Niebieskiej Góry (2012)
- Tajemnica Zaginionej Korony (2013)
- Opowieść o Odwadze (2014)
- Przygoda się Zaczyna (2015)
- Legenda o Zaginionym Skarbie (2015)
Narratorzy
- Ringo Starr (Wielka Brytania: Serie 1-2)
- Michael Angelis (Wielka Brytania: Serie 3-16)
- George Carlin (USA: Serie 1-4)
- Alec Baldwin (USA: Serie 5-6)
- Michael Brandon (USA: Serie 7-16)
- Pierce Brosnan (Wielka Brytania i USA: film Wielkie Odkrycie)
- Mark Moraghan (Wielka Brytania i USA: od Serii 17)
- Grzegorz Fedorowski (Polska: Serie 1-5: wersja z TVP3 Kraków)
- Stefan Knothe (Polska: Wszystkie Serie)
Tłumacze
Tłumaczami serialu na język polski są:
- Maciej Wysocki (Seria 1, 2, 4 i 5)
- Agnieszka Wójcik (Seria 1)
- Anna Sienkiewicz (Seria 2, 8, 9, 10 i Jak Lokomotywy Uratowały Lotnisko)
- Michał Urzykowski (Seria 3, 7,11 i Wielkie Odkrycie)
- Andrzej Wójcik (Bohater Torów i Seria 14)
- Jakub Osiński (Seria 13, 15, 16, 17, 18, Dzień Diesli, Tajemnica Zaginionej Korony i Opowieść o Odwadze)
Inne Języki
W innych krajach serial emitowany jest pod nazwą:
- Japonia: きかんしゃトーマス (Kikansha Tōmasu)
- Chiny: 火車頭日記
- Tajwan: 湯瑪士小火車
- Korea Południowa: 꼬마기관차 토마스와 친구들
- Wielka Brytania: Thomas the Tank Engine and Friends / Thomas and Friends
- Niemcy: Thomas die kleine Lokomotive / Thomas und Seine Freunde
- Francja: Thomas et ses Amis
- Dania: Thomas de Stoomlocomotief
- Włochy: It trenino Thomas e i suoi amici
- Szwecja: Thomas och Vännerna
- Norwegia: Lokomotivet Thomas / Thomas og Vennene Hans
- Finlandia: Tuomas Veturi
- Portugalia: Thomas o Trem Azul
- Polska: Tomek i Przyjaciele
- Czechy: Locomotiva Thomas
- Węgry: Thomas a gözmozdony
- Ukraina: Паровоз Томас та його друзі
- Grecja: Τόμας το Τρενάκι
- Rumunia: Locomotiva Thomas si Prietenii Sai
- Bośnia i Hercegowina: Lokomotivček Tomaž in prijatelji
- Meksyk: Thomas y sus amigos
- Brazylia: Thomas e seus amigos
Zobacz również: Inne Języki
Emisja w Polsce
Serial był emitowany na polskich kanałach takich jak TVP3 Kraków, MiniMini, JimJam, Polsat JimJam i TVP1.
TVP3
Kanał TVP3 w latach 1998-2000 wyemitował pierwsze pięć serii serialu. Narratorem był Grzegorz Fedorowski. Nazwa serialu została przetłumaczona na "Parowóz Tomek i Jego Przyjaciele".
MiniMini+
Kanał MiniMini+ w latach 2004-2010 emitował ósmą, dziewiątą i dziesiątą serię serialu oraz film pełnometrażowy Jak Lokomotywy Uratowały Lotnisko. Od 2010 roku emituje trzynastą, czternastą, piętnastą, szesnastą i siedemnastą serię serialu oraz filmy pełnometrażowe Bohater Torów, Przygoda na Wyspie Mgieł, Tajemnica Niebieskiej Góry, Tajemnica Zaginionej Korony i Dzień Diesli.
JimJam
Kanał JimJam od 2007 roku emituje pierwsze jedenaście serii serialu oraz filmy pełnometrażowe Wielkie Odkrycie i Jak Lokomotywy Uratowały Lotnisko.
Polsat JimJam
Kanał Polsat JimJam od 2009 roku emituje pierwsze jedenaście serii serialu.
TVP1
Kanał TVP1 w latach 2010-2012 emitował serię jedenastą serialu. W latach 2010-2011 serial był emitowany w piątki w paśmie wieczorynki, a w 2012 roku był emitowany w czwartki w godzinach porannych.
Najpopularniejsze Postacie
Lista postaci, które wystąpiły w największej ilości z 440 odcinków:
Lokomotywy Parowe
| Miejsce | Polskie imię postaci | Oryginalne imię postaci | Ilość Odcinków |
|---|---|---|---|
| 1 | Tomek | Thomas | 392 |
| 2 | Kuba | James | 296 |
| 3 | Piotruś | Percy | 286 |
| 4 | Gabryś | Gordon | 257 |
| 5 | Henio | Henry | 241 |
| 6 | Edek | Edward | 198 |
| 7 | Emilka | Emily | 146 |
| 8 | Tobik | Tobik | 139 |
| 9 | Kaczor | Duck | 79 |
| 10 | Rózia | Rosie | 44 |
Lokomotywy Spalinowe
| Miejsce | Polskie imię postaci | Oryginalne imię postaci | Ilość Odcinków |
|---|---|---|---|
| 1 | Sylwek | Salty | 60 |
| 2 | Diesel | Diesel | 56 |
| 3 | Marta | Mavis | 46 |
| 4 | Arek i Bartek | Arry and Bert | 25 |
| 5 | Boguś | BoCo | 12 |
| 6 | Paweł | Paxton | 12 |
| 6 | Trach | Den | 9 |
| 8 | Ciach | Dart | 8 |
| 9 | Norman | Norman | 5 |
| 10 | Dorotka | Daisy | 4 |
Lokomotywy Wąskotorowe
| Miejsce | Polskie imię postaci | Oryginalne imię postaci | Ilość Odcinków |
|---|---|---|---|
| 1 | Sławek | Skarloey | 67 |
| 2 | Radek | Rheneas | 57 |
| 3 | Piotruś Sam | Peter Sam | 52 |
| 4 | Rudik | Rusty | 49 |
| 5 | Damian | Duncan | 42 |
| 6 | Wiktor | Victor | 42 |
| 7 | Pan Handel | Sir Handel | 32 |
| 8 | Mocny Maciek | Mighty Mac | 18 |
| 9 | Książę | Duke | 11 |
| 10 | Frycek | Freddie | 7 |
Samochody
| Miejsce | Polskie imię postaci | Oryginalne imię postaci | Ilość Odcinków |
|---|---|---|---|
| 1 | Bercia | Bertie | 60 |
| 2 | Tadek | Trevor | 32 |
| 3 | Kamil | Kevin | 31 |
| 4 | Bogdan | Butch | 28 |
| 5 | Tymcio | Terence | 16 |
| 6 | Ela | Elizabeth | 12 |
| 7 | Grzegorz | George | 9 |
| 8 | Karolcia | Caroline | 8 |
| 9 | Smrodek | Bulgy | 7 |
| 10 | Felek | Flynn | 7 |
Głosu Użyczyli
| Aktor | Rola | |
|---|---|---|
| Janusz Zadura | Tomek | |
| Wojciech Chorąży | Edek, Benio i Pan Patyczek | |
| Cezary Kwieciński | Henio i Kapitan | |
| Sławomir Pacek | Gabryś | |
| Waldemar Barwiński | Kuba, Stefek i Harold | |
| Grzegorz Drojewski | Piotruś | |
| Mieczysław Morański | Tobik i Książę Boxfordu | |
| Piotr Warszawski | Kaczor, Staś i Sławek | |
| Piotr Bajtlik | Olek | |
| Joanna Pach | Emilka | |
| Marek Bocianiak | Wiluś i Piotruś Sam | |
| Jacek Król | Hubcio, Sławek, Felek i Jaś | |
| Marek Robaczewski | Szymek i Gospodarz Troter | |
| Justyna Bojczuk | Rózia i Brydzia Szyneczka | |
| Artur Pontek | Węch, Karol, Radek, Jacek, Kamil i Stefcio Szyneczka | |
| Janusz Wituch | Hirek, Diesel i Diesel 10 | |
| Paweł Szczesny | Wiktor | |
| Leszek Zduń | Szast | |
| Klaudiusz Kaufmann | Prast i Karolek | |
| Jarosław Boberek | Ferdynand, Wojtek i Burmistrz Sodor | |
| Jarosław Domin | Zgniotek, Łukasz i Kamuś | |
| Anna Gajewska | Basia i Miłka | |
| Dariusz Błażejewski | Kacper i Paweł | |
| Ewa Serwa | Kinga, Klara, Pani Szyneczka, Alicja Botti i Księżna Boxfordu | |
| Miłogost Reczek | Porter, Oskar i Sir Robert Norramby | |
| Łukasz Talik | Gator | |
| Grzegorz Kwiecień | Tymek, Zbyszek i Rudik | |
| Beata Wyrąbkiewicz | Marianka | |
| Zuzanna Galia | Marta | |
| Jan Kulczycki | Arek, Ciach i Pan Handel | |
| Piotr Bąk | Bartek i Trach | |
| Zbigniew Konopka | Sylwek i Bogdan | |
| Paweł Galia | Norman i Gospodarz Maciej | |
| Krzysztof Szczerbiński | Damian | |
| Agnieszka Kunikowska | Ania | |
| Paweł Ciołkosz | Anatol | |
| Krystyna Kozanecka | Bercia | |
| Mikołaj Klimek | Pan Szyneczka i Ludwik Szyneczka | |
| Anna Apostolakis | Pelagia Szyneczka |
Ciekawostki
- Jedynymi postaciami, które wystąpiły we wszystkich seriach są Tomek, Edek, Gabryś, Henio, Kuba, Piotruś, Tobik, Ania i Klara, Hania, Bercia i Pan Szyneczka.
- Dotychczas w serii telewizyjnej pojawiły się trzy lokomotywy istniejące w rzeczywistości. Są to City of Truro, Stepney i Flying Scotsman.
- Rok 2009 był pierwszym rokiem od 2001, w którym nie wyemitowano nowej serii serialu.
- 2010 rok był pierwszym rokiem, w którym premierę miały dwie serie serialu.
- W serii trzeciej w odcinku Ucieczka Gruby Zawiadowca wyrażnie stwierdza, że lokomotywy parowe obsługują już niewiele kolei, ale od szóstej serii do serii obecnej pojawiło się ponad dwadzieścia nowych lokomotyw, które są parowozami.
- Polska premiera filmu Tajemnica Zaginionej Korony była premierą światową filmu.
- Serial składa się obecnie z 440 odcinków z czego w Polsce zostało wyemitowanych 420 odcinków.